PİVOT NEDİR? NE ZAMAN YAPILMALIDIR?
Pivot, girişimcilik dünyasında sıkça duyduğumuz bir terimdir. Girişimcilerin iş modellerinde veya stratejilerinde önemli değişiklikler yapmasını ifade eder. İlk başta belirlenen yol haritası bazen istenilen sonuçları vermez ve girişimciler, değişiklik yaparak hayatta kalmaya çalışırlar. Bu, iş modelinin tamamen değiştirilmesi ya da küçük ayarlamalar yapılması anlamına gelebilir.
Girişimlerin başarısızlıkla sonuçlanmaması için zamanında pivot etmeleri gerekebilir. Peki, pivot ne zaman ve nasıl yapılmalıdır?
Pivotun Temel Sebepleri
Girişimciler, birçok sebepten ötürü pivot etmeye karar verebilir. Öne çıkan nedenler şunlardır:
- Ürün/Pazar Uyumsuzluğu: Ürününüz hedeflediğiniz kitleye hitap etmiyorsa ya da ürün ile pazar arasında güçlü bir bağ kurulamıyorsa, pivot etmeniz gerekebilir.
- Rekabet: Rakiplerinizin sizi geride bıraktığını fark ettiğinizde, farklı bir yol izlemek zorunda kalabilirsiniz.
- Teknolojik veya Hukuki Engeller: Geliştirdiğiniz teknolojinin uygulanabilir olmaması ya da yasal zorluklar nedeniyle rotanızı değiştirmeniz gerekebilir.
Pivot Örnekleri
Başarılı pivot hikayelerine baktığımızda, girişimcilerin doğru zamanda yaptıkları değişikliklerle başarıya ulaştığını görebiliriz. İşte en bilinen pivot örnekleri:
- Twitter: İlk başta Odeo adında bir podcast platformu olarak başlayan bu girişim, pazarın bu ihtiyacı iTunes ile doldurması üzerine bir mikroblog platformuna dönüştü.
- Netflix: DVD kiralama hizmeti olarak yola çıkan Netflix, dijital devrimle birlikte video akış hizmetine pivot etti ve kendi içeriklerini üreten dev bir platform haline geldi.
Pivot Stratejileri
Her pivot aynı değildir; girişimlerin durumlarına göre farklı pivot türleri uygulanabilir. İşte en yaygın pivot türlerinden bazıları:
- Zoom Out Pivot: Ürününüzün kapsamını genişleterek daha büyük bir pazara hitap etmeyi hedeflersiniz.
- Zoom In Pivot: Ürünün sadece tek bir özelliğine odaklanırsınız. Diğer özellikleri geri plana atarak, belirli bir fonksiyon üzerinden ilerlersiniz.
- Hedef Kitle Pivotu: Başlangıçta hedeflediğiniz kitleye ulaşamıyorsanız, demografinizi veya müşteri kitlenizi değiştirebilirsiniz.
- Yeniden Konumlandırma Pivotu: Ürününüzün pazarlama stratejilerini, fiyatlandırmasını ya da sunduğunuz hizmetleri yeniden düzenlersiniz.
5. Müşteri İhtiyacı Pivotu: Müşterileriniz mevcut ürününüze ilgi göstermiyorsa, onların gerçek ihtiyaçlarına uygun yeni bir ürün geliştirebilirsiniz. Böylece, geri bildirimlere göre ürünü tamamen farklı bir yönde şekillendirmiş olursunuz.
6. Platform Pivotu: Ürününüzü sunduğunuz platformu değiştirirsiniz. Eğer başlangıçta bir web platformu üzerinden hizmet sunuyorsanız ve yeterli talep oluşmuyorsa, uygulama ya da mobil platforma geçiş yaparak daha geniş bir kitleye ulaşmayı hedefleyebilirsiniz; ya da tam tersi bir senaryoda, uygulamadan web platformuna geçiş yapabilirsiniz
7. Gelir Yaratma Pivotu: Mevcut gelir modeliniz işe yaramıyorsa veya sürdürülebilir değilse, gelir akışınızı farklılaştırarak iş modelinizi değiştirebilirsiniz. Örneğin, reklam gelirine dayanan bir girişim, abonelik modeline geçiş yaparak düzenli gelir elde edebilir.
8. Kanal Pivotu: Ürününüzün müşterilere ulaşma yöntemini değiştirebilirsiniz. Örneğin, başlangıçta bir fiziksel mağaza üzerinden satış yapıyorsanız ancak yeterli müşteri trafiği yoksa, e-ticaret veya sosyal medya platformları üzerinden satış yapmayı tercih edebilirsiniz. Dağıtım kanallarınızı çeşitlendirerek veya yeni kanallar ekleyerek müşteri tabanınızı genişletebilirsiniz.
Bu pivot türleri, iş modelinizin ve stratejinizin başarısız olduğu durumlarda işinizi yeniden yapılandırma konusunda büyük fayda sağlar. Her pivot kararı, girişiminizin mevcut koşullarına göre titizlikle değerlendirilmelidir.
Pivot Etmek Ne Zaman Gereklidir?
Pivot etmek, zamanında yapıldığında girişiminizin başarısızlığa uğramasını önleyebilir. Ancak ne zaman pivot edileceğine karar vermek oldukça zordur. Girişimcilerin bu kararı vermeden önce dikkat etmesi gereken birkaç önemli faktör vardır:
- Müşteri Geri Bildirimleri: Müşterilerinizin ürününüzü neden tercih etmediğini veya memnuniyetsizliklerini iyi anlamalısınız.
- Verilere Dayalı Kararlar: Satış rakamları, büyüme oranları ve pazar dinamikleri gibi veriler doğrultusunda strateji değişikliği yapmalısınız.
- Rekabetçi Avantajınızı Korumak: Eğer rekabet sizi geride bırakıyorsa, yenilikçi bir strateji ile fark yaratmayı denemelisiniz.
Pivot Başarısızlık Değildir
Pivot etmek sıklıkla başarısızlık olarak algılansa da aslında girişiminizin daha güçlü bir hale gelmesi için atılan stratejik bir adımdır. Bu, iş dünyasında esnek ve uyumlu olmanın önemini gösterir. Başarılı bir pivot, iş modelinizi yeniden yapılandırarak yeni bir büyüme ivmesi elde etmenizi sağlar. Yani pivot etmek, bir geri adım değil, ileriye atılmış bir adımdır.
Başarılı girişimciler, gerektiğinde pivot ederek yeniliklere ayak uydurmuş ve büyük başarılara imza atmışlardır. Her zaman değişime ve yeniliklere açık olmak, girişiminizin hayatta kalması için kritik bir faktördür.
